23-29 Eylül 2024 tarihleri arasında düzenlenecek 31. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali’nin Dünya Sineması programının seçkilerinden biri de, Polonya sinemasının son dönem önemli ve ödüllü örneklerini buluşturan “Polonya, Şimdi” olacak. Polonya Büyükelçiliği ve Gezici Festival’in ortaklığında hazırlanan seçkide, toplam 5 film Adana’da ilk kez seyirciyle buluşacak.

Seçkide 5 film gösterilecek

Festivalin bu yılki Yaşam Boyu Başarı Ödülü’nün sahibi de olan usta yönetmen  Jerzy Skolimowski’nin hüzünlü bir eşeğin kocaman gözlerinden dünyanın halini beyazperdeye aktardığı, Cannes’da Jüri Büyük Ödülü’nün yanı sıra 31 ödüle layık görülen ve 2023 yılında Yabancı Dilde En İyi Film dalında Oscar’a aday olan son filmi “Aİ” (EO, 2022), görüntü yönetmeni Michal Dymek ve filmin müziklerini yapan Pawel Mykietyn’e de ödüller kazandıran bir başyapıt.

Anna Jadowska’nın gerçek olaylardan esinlenen ve 60 yaşında bir kadının mutfak bıçağıyla banka soygunu girişimini anlatan filmi “Çatıdaki Kadın” (Woman On The Roof, 2022), başroldeki Dorota Pomykala’nın Tribeca Film Festivali’nden ödüllü performansıyla hafızalara kazınacak dokunaklı bir dram.

Grzegorz Dębowski’nin Polonya Film Festivali’nde Yılın Çıkış Yapan yönetmeni seçildiği sosyal draması “Değersiz Bir Hayat” (Next To Nothing, 2023), günümüz kırsal Polonya’sında geçen yaşam mücadelesini işliyor ve bir grup çiftçinin, geleceklerini karartacak bir yasa teklifine olumlu oy veren bir milletvekilinin evinin önünde başlattıkları protesto sonrası yaşanan gerilim dolu olayları konu alıyor. 

Polonya sinemasının önde gelen yönetmenlerinden Robert Glinski’nin komünizm döneminde geçen son filmi “Gölge Adam” (Strawman, 2023), gerçek olaylara dayanıyor. Yıllar sonra II. Jean Paul adıyla Papa seçilecek olan Karol Wojtyla’yı 20 yıl boyunca izleyen gizli polis Budny’nin psikolojik portresini çizen film, casus - gerilim türünün genel kalıplarını ustaca kullanarak, yalnızlık ve umutsuzluğa yenik düşen bir adamın karanlık ama etkileyici hikâyesini anlatıyor.

DK Welchman ve Hugh Welchman’nın Annie Ödülleri’ne aday olan ve Litvanya Film Ödülleri’nde En İyi Litvanya Filmi seçilen canlandırmaları “Köylüler” (Peasants, 2023) Wladyslaw Reymont’un Nobel Ödüllü romanından uyarlama. Film 19. yüzyıl Polonya’sında sevgisiz bir evliliğe sürüklenen Jagna adlı genç bir kadının hikâyesini anlatıyor. Yapımı beş yıl süren film, 42 binden fazla yağlıboya tablonun 100’den fazla ressam tarafından elle çizilmesi sonucu tamamlanmış sıradışı bir çalışma.

“Polonya, Şimdi” seçkisi ayrıca, Polonya Büyükelçiliği ve Gezici Festival işbirliği ile 4-6 Ekim tarihlerinde Kült Kavaklıdere’de Ankaralı izleyiciyle de buluşacak.

Dünya Sineması / Polonya, Şimdi

Aİ (EO) / Jerzy Skolimowski, 2022

Çatıdaki Kadın (Women On The Roof) / Anna Jadowska, 2022

Değersiz Bir Hayat (Next To Nothing) / Grzegorz Dębowski, 2023

Gölge Adam (Strawman) / Robert Glinski, 2023

Köylüler (Peasants) / Dorota Kobiela, 2023

 Aİ EO Jerzy Skolimowski (2022)

 Jüri Ödülü, En İyi Müzik Cannes Russell Smith Ödülü Dallas-Fort Worth Film Eleştirmenleri Derneği Ödülleri En İyi Uzun Film Denver Avrupa Üniversite Film Ödülü, En İyi Müzik Avrupa Film Ödülleri Special Award Hamptons En İyi Görüntü Yönetmeni, LAFCA Ödülü Los Angeles Film Eleştirmenleri Birliği Ödülleri En İyi Beş Uluslararası Film Seçkisi Amerika Ulusal Film Eleştirmenleri Birliği En İyi Yabancı Film, En İyi Görüntü Yönetmeni Ulusal Film Eleştirmenleri Ödülleri En İyi Uluslararası Film New York Film Eleştirmenleri Birliği Ödülleri En İyi Yönetmen Valladolid En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Müzik, En İyi Kurgu, En İyi Görüntü Yönetmeni, En İyi Senaryo Polonya Film Ödülleri En İyi Polonya Filmi Polonya Film Eleştirmenleri Derneği En İyi Müzik Uluslararası Sinefiller Birliği Ödülleri En İyi Film, En İyi Müzik, Yılın En İyi On Filmi Seçkisi CinEuphoria Ödülleri En İyi Görüntü Yönetmeni INOCA En İyi Film Arap Film Eleştirmenleri Ödülleri CACF Ödülü Florida Eleştirmenler Birliği Ödülleri En İyi Film Cineuropa 

 Jerzy Skolimowski’nin Robert Bresson’un ünlü filmi Rastgele Balthazar’dan esinlenerek gerçekleştirdiği Aİ, çilesi bir türlü bitmeyen EO isimli bir eşeğin modern insan dünyasındaki varoluş çabalarını anlatırken günümüz Avrupa’sının bölünmüşlüğünü de gözler önüne seriyor. Cannes Film Festivali’nde Jüri Ödülü ve En İyi Müzik ödülünü kazandıktan sonra toplam 31 ödüle layık görülen ve En İyi Yabancı Film dalında Oscar’a aday olan bir başyapıt.

ÇATIDAKİ KADIN KOBIETA NA DACHU Anna Jadowska (2022)

 Polonya Film Ödülü Camerimage En İyi Kadın Oyuncu Polonya Film Festivali En İyi Kadın Oyuncu Polonya Film Ödülleri En İyi Kadın Oyuncu Tribeca En İyi Görüntü Yönetmeni Lecce Avrupa Film Festivali En İyi Film Onur Mansiyonu Polonya Film Eleştirmenleri Derneği Ödülleri 

 Altmış yaşındaki Mirka’nın görünürde sıradan bir hayatı vardır. Bir sabah her zamanki gibi erkenden kalkar, çamaşırlarını asar, balığına yem alır ve ardından mutfak bıçağıyla bir bankayı soymaya çalışır. Bu beklenmedik eylem ailesini ve hayatını darmadağın ederken, doyurucu bir hayat yaşamak için kendi içine dönmek ve değiştirmesi gereken şeylerle yüzleşmek zorunda kalır. Zamanla paraya duyduğu ihtiyacı yalnızca sevgiye duyduğu özlemin aşabildiğini fark edecektir.

DEĞERSİZ BİR HAYAT NEXT TO NOTHING Grzegorz Dębowski (2023)

Altın Pençe Ödülü, En İyi İlk Yönetmen, En İyi Senaryo, En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu, Don Kişot En İyi Film Ödülü Polonya Film Festivali Altın Dük Ödülü Odesa 

Bir grup çiftçi, verdiği sözleri tutmayıp mecliste onlara karşı oy kullanan milletvekilini protesto etmek için milletvekilinin evinin bahçesine gübre döker. Gübre yığınının içinden bir başka çiftçinin cesedi çıkınca polis eylemi örgütleyen Jarek’i tutuklar. Oysa ölen çiftçi Jarek’in en yakın arkadaşıdır. Adını temize çıkartmak isteyen Jarek, arkadaşının neden öldüğünü araştırırken köydekilerin gerçek yüzü açığa çıkar. Jarek geçmişi unutmaya çalışanlara karşın arkadaşının anısını yaşatmak ve hiçbir yaşamın önemsiz olmadığını kanıtlamak istemektedir.

GÖLGE ADAM STRAWMAN Robert Glinski (2022)

Polonya’da komünizm döneminde geçen ve gerçek olaylara dayanan film, yıllar sonra II. Jean Paul adıyla Papa seçilecek olan Karol Wojtyla’nın gizli polis tarafından izlenmesini anlatıyor. Kendisini gözetleyen genç subayın bakış açısından, Wojtyla’nın 1958 yılında Krakow piskoposu olarak atanmasından 1978’de Papa seçilmesine kadar geçen 20 yıl boyunca gelişen olayları izliyoruz. Film casusluk ve gerilim sinemasının klasik anlatımını kullanarak, ahlak dışı ve bağışlanamaz bir görevi sürdüren ve sonunda umutsuzluk ve yalnızlığa sürüklenen bir adamın karanlık ama ilginç öyküsünü beyaz perdeye taşıyor. Sürekli gözetlenen ve filmde yalnızca birkaç sahnede görünen Wojtyla, zamanla gizli polis için bir saplantıya dönüşüyor. 

KÖYLÜLER CHLOPI DK Welchman, Hugh Welchman (2023)

Kristal Yıldız, Jüri Özel Ödülü, İzleyici Ödülü, Chopard Ödülü Polonya Film Festivali Altın Turna Litvanya Film Ödülleri İzleyici Ödülü, En İyi Litvanya Filmi Vilnius İzleyici Ödülü Mykolaichuk 

Dünyanın ilk uzun metraj yağlı boya filmi olarak anılan Vincent’i Sevmek’in yönetmenlerinin son filmi Köylüler, Władysław Reymont'un aynı adı taşıyan Nobel ödüllü romanından uyarlandı.  Güzel ve genç Jagna’nın yaşlı bir toprak ağasıyla evlenmesi sonrası gelişen aşk üçgeninde mevsimlerin değişimini, taşra yaşamını ve insan ilişkilerini hem doğal, hem de sert bir dille aktaran film, önce oyuncularla çekildi, ardından 19. yüzyılın empresyonist tablolarından esinlenen el boyaması tekniğiyle, filmi oluşturan 79.000 kare için yağlı boya tablolar üretildi.