Avukat Yaprak Karakaya
Köşe Yazarı
Avukat Yaprak Karakaya
 

4D İşçilerin Kayıp Hakları ve Geleceği: Taşeron Düzenlemesi Çözüm Müydü?

Kamuda taşeron işçilerin kadroya geçirilmesi, yıllardır işçi hakları mücadelesinin en önemli başlıklarından biri oldu. 2017’de alınan karar doğrultusunda taşeron işçilerin büyük bir kısmı 4D statüsüne geçirilerek sürekli işçi kadrosuna alındı. Ancak geçen yıllar, bu düzenlemenin işçilerin beklentilerini tam olarak karşılamadığını gösterdi. Bugün, 4D işçileri kadro almış olsalar da tam anlamıyla güvenceli ve adil çalışma koşullarına sahip olamayan bir grup olarak varlıklarını sürdürüyor.   5620 Sayılı Kanun ve 4D Kadrosu   Taşeron işçilerin kadroya geçirilmesini sağlayan temel yasal düzenleme, 5620 sayılı “Kamuda Geçici İş Pozisyonlarında Çalışanların Sürekli İşçi Kadrolarına veya Sözleşmeli Personel Statüsüne Geçirilmesi Hakkında Kanun” oldu. Bu kanun, geçici iş pozisyonlarında çalışanların istihdam sürekliliğini sağlamak ve çalışma koşullarını iyileştirmek amacıyla çıkarıldı.   Kanunun getirdiği başlıca düzenlemeler şunlardı: Kamu kurumlarında çalışan belirli taşeron işçilerin sürekli işçi kadrosuna veya sözleşmeli personel statüsüne geçirilmesi, Geçiş yapan personelin yeni statülerine uygun hak ve yükümlülüklerinin belirlenmesi, İşçilerin istihdam sürekliliğinin güvence altına alınması.   Ancak bu geçiş süreci, işçilerin beklentilerini karşılamak bir yana, birçok yeni mağduriyeti beraberinde getirdi.   4D İşçilerin Karşılaştığı Sorunlar 1. Ücret ve Sosyal Haklar: 4D işçileri, kamu işçisi statüsüne geçmiş olmalarına rağmen düşük ücretlerle çalışıyor. Enflasyon karşısında ücret politikaları yetersiz kalıyor ve işçiler geçim sıkıntısı çekiyor. 2. Görevde Yükselme ve Tayin Hakkı: Memurlar gibi görevde yükselme hakları bulunmuyor, kariyer basamaklarında ilerlemeleri imkansız hale geliyor. Tayin haklarının olmaması nedeniyle aile bütünlüğü bozulan birçok işçi bulunuyor. 3. Toplu İş Sözleşmelerindeki Eksiklikler: Kamu işçileri için yapılan toplu iş sözleşmeleri genellikle 4D işçilerini kapsamıyor veya yeterli iyileştirmeler getirmiyor. 4. Geçiş Sürecinin Eksiklikleri: 4D’ye geçişte birçok taşeron işçi kapsam dışında bırakıldı. Geçiş yapan işçilerin büyük çoğunluğu, özlük hakları konusunda hâlâ sıkıntılar yaşıyor.   Siyasi İradenin Tutumu ve Gelecek Beklentileri   Seçim dönemlerinde, siyasi partiler 4D işçilerinin durumlarını iyileştirme sözü veriyor. Ancak bugüne kadar köklü bir değişiklik yapılmadı. Muhalefet partileri, 4D işçilerinin haklarının genişletilmesi gerektiğini vurgularken, iktidar ekonomik dengeleri koruma bahanesiyle bu konuda sınırlı adımlar attı.   Ekonomik kriz, kamu maliyesindeki açıklar ve artan enflasyon nedeniyle, 4D işçileri için geniş kapsamlı bir reform kısa vadede zor görünüyor. Ancak sendikalar ve işçi örgütlerinin baskısı, önümüzdeki süreçte bu statüde iyileştirmeler yapılmasını sağlayabilir.   Çözüm Ne Olmalı? 1. 4D işçilerine tayin hakkı getirilmeli ve görevde yükselme sistemi oluşturulmalı. 2. Maaş politikaları enflasyona endekslenmeli ve adil bir ücret düzenlemesi sağlanmalı. 3. Sosyal haklar, özellikle ek ödemeler ve izin düzenlemeleri memurlara yakın hale getirilmeli. 4. Toplu iş sözleşmeleri, 4D işçilerini de tam anlamıyla kapsayacak şekilde genişletilmeli. 5. Kadrolu işçi ve memur arasındaki statü farkları azaltılmalı, iş güvencesi güçlendirilmeli.   Bu talepler yerine getirilmediği sürece, 4D işçilerinin mağduriyeti devam edecek ve taşeron düzenlemesi, aslında eksik ve yarım kalan bir reform olarak kalmaya mahkum olacaktır. Kamuda güvenceli çalışma hakkı yalnızca memurların değil, tüm kamu emekçilerinin hakkı olmalıdır.
Ekleme Tarihi: 04 Mart 2025 - Salı
Avukat Yaprak Karakaya

4D İşçilerin Kayıp Hakları ve Geleceği: Taşeron Düzenlemesi Çözüm Müydü?

Kamuda taşeron işçilerin kadroya geçirilmesi, yıllardır işçi hakları mücadelesinin en önemli başlıklarından biri oldu. 2017’de alınan karar doğrultusunda taşeron işçilerin büyük bir kısmı 4D statüsüne geçirilerek sürekli işçi kadrosuna alındı. Ancak geçen yıllar, bu düzenlemenin işçilerin beklentilerini tam olarak karşılamadığını gösterdi. Bugün, 4D işçileri kadro almış olsalar da tam anlamıyla güvenceli ve adil çalışma koşullarına sahip olamayan bir grup olarak varlıklarını sürdürüyor.
 
5620 Sayılı Kanun ve 4D Kadrosu
 
Taşeron işçilerin kadroya geçirilmesini sağlayan temel yasal düzenleme, 5620 sayılı “Kamuda Geçici İş Pozisyonlarında Çalışanların Sürekli İşçi Kadrolarına veya Sözleşmeli Personel Statüsüne Geçirilmesi Hakkında Kanun” oldu. Bu kanun, geçici iş pozisyonlarında çalışanların istihdam sürekliliğini sağlamak ve çalışma koşullarını iyileştirmek amacıyla çıkarıldı.
 
Kanunun getirdiği başlıca düzenlemeler şunlardı:
Kamu kurumlarında çalışan belirli taşeron işçilerin sürekli işçi kadrosuna veya sözleşmeli personel statüsüne geçirilmesi,
Geçiş yapan personelin yeni statülerine uygun hak ve yükümlülüklerinin belirlenmesi,
İşçilerin istihdam sürekliliğinin güvence altına alınması.
 
Ancak bu geçiş süreci, işçilerin beklentilerini karşılamak bir yana, birçok yeni mağduriyeti beraberinde getirdi.
 
4D İşçilerin Karşılaştığı Sorunlar
1. Ücret ve Sosyal Haklar:
4D işçileri, kamu işçisi statüsüne geçmiş olmalarına rağmen düşük ücretlerle çalışıyor.
Enflasyon karşısında ücret politikaları yetersiz kalıyor ve işçiler geçim sıkıntısı çekiyor.
2. Görevde Yükselme ve Tayin Hakkı:
Memurlar gibi görevde yükselme hakları bulunmuyor, kariyer basamaklarında ilerlemeleri imkansız hale geliyor.
Tayin haklarının olmaması nedeniyle aile bütünlüğü bozulan birçok işçi bulunuyor.
3. Toplu İş Sözleşmelerindeki Eksiklikler:
Kamu işçileri için yapılan toplu iş sözleşmeleri genellikle 4D işçilerini kapsamıyor veya yeterli iyileştirmeler getirmiyor.
4. Geçiş Sürecinin Eksiklikleri:
4D’ye geçişte birçok taşeron işçi kapsam dışında bırakıldı.
Geçiş yapan işçilerin büyük çoğunluğu, özlük hakları konusunda hâlâ sıkıntılar yaşıyor.
 
Siyasi İradenin Tutumu ve Gelecek Beklentileri
 
Seçim dönemlerinde, siyasi partiler 4D işçilerinin durumlarını iyileştirme sözü veriyor. Ancak bugüne kadar köklü bir değişiklik yapılmadı. Muhalefet partileri, 4D işçilerinin haklarının genişletilmesi gerektiğini vurgularken, iktidar ekonomik dengeleri koruma bahanesiyle bu konuda sınırlı adımlar attı.
 
Ekonomik kriz, kamu maliyesindeki açıklar ve artan enflasyon nedeniyle, 4D işçileri için geniş kapsamlı bir reform kısa vadede zor görünüyor. Ancak sendikalar ve işçi örgütlerinin baskısı, önümüzdeki süreçte bu statüde iyileştirmeler yapılmasını sağlayabilir.
 
Çözüm Ne Olmalı?
1. 4D işçilerine tayin hakkı getirilmeli ve görevde yükselme sistemi oluşturulmalı.
2. Maaş politikaları enflasyona endekslenmeli ve adil bir ücret düzenlemesi sağlanmalı.
3. Sosyal haklar, özellikle ek ödemeler ve izin düzenlemeleri memurlara yakın hale getirilmeli.
4. Toplu iş sözleşmeleri, 4D işçilerini de tam anlamıyla kapsayacak şekilde genişletilmeli.
5. Kadrolu işçi ve memur arasındaki statü farkları azaltılmalı, iş güvencesi güçlendirilmeli.
 
Bu talepler yerine getirilmediği sürece, 4D işçilerinin mağduriyeti devam edecek ve taşeron düzenlemesi, aslında eksik ve yarım kalan bir reform olarak kalmaya mahkum olacaktır. Kamuda güvenceli çalışma hakkı yalnızca memurların değil, tüm kamu emekçilerinin hakkı olmalıdır.
Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve adanayerelhaber.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.